Tissue Ürünlerde Çözünme Kabiliyeti ve Flushability Test Yöntemleri

Slosh Box testi, özellikle tuvalet kâğıdı, tül kâğıt, kağıt mendil gibi tissue ürünlerin su içerisindeki parçalanma ve çözünme kabiliyetini değerlendirmek amacıyla kullanılan bir laboratuvar test yöntemidir. Test sırasında, numune belirli miktarda su ile birlikte kapalı bir hazneye yerleştirilir ve mekanik olarak çalkalanarak su içinde türbülans oluşturulur. Bu sayede ürünün kanalizasyon ve atık su sistemlerinde tıkanmaya neden olmadan çözünüp çözünmediği belirlenir.

Slosh Box testi, kağıt üreticileri, hijyen ürünleri imalatçıları ve kalite kontrol laboratuvarları tarafından, ürün performansını değerlendirmek ve uluslararası standartlara uygunluğu doğrulamak için yaygın olarak kullanılmaktadır.

Slosh Box Testinin Temel Prensibi

Testin amacı, gerçek kullanım koşullarını laboratuvar ortamında simüle etmektir. Suya bırakılan kağıt ürünler, cihazın sağladığı kontrollü çalkalama hareketiyle parçalanır. Test sonunda numunenin parçalanma seviyesi görsel olarak değerlendirilir veya kantitatif olarak ölçülür.

Temel çalışma prensibi:

  1. Numune belirli boyut ve ağırlıkta hazırlanır.

  2. Önceden ölçülmüş miktarda su ile birlikte Slosh Box haznesine yerleştirilir.

  3. Cihaz, belirli devir ve süre ile çalkalama hareketi yapar.

  4. Test bitiminde kağıt parçalanma durumu gözlemlenir ve standart kriterlere göre değerlendirilir.

Kullanılan Ekipman ve Test Sistemi

Slosh Box cihazı genel olarak şu bileşenlerden oluşur:

  • Test Haznesi: Su ve numunenin yerleştirildiği kapalı bölüm.

  • Çalkalama Mekanizması: Motor tahrikli sistem, hazneyi belirli açılarda sallayarak türbülans oluşturur.

  • Zamanlayıcı ve Devir Kontrolü: Test süresini ve çalkalama hızını kontrol eder.

  • Değerlendirme Eleği: Parçalanan kağıt parçalarını suyun içinden ayırarak ölçüm yapılmasını sağlar.

Su sıcaklığı, miktarı ve çalkalama devri test sonuçlarını doğrudan etkilediği için standartlara uygun parametrelerin korunması zorunludur.

Standartlar ve Test Metotları

Slosh Box testi, farklı uluslararası standartlarla uyumlu şekilde uygulanabilir. En yaygın kullanılanlar:

  1. INDA/EDANA GD4 (Guidelines for Assessing Flushability)

    • ABD ve Avrupa hijyen ürünleri üreticileri birliği tarafından geliştirilmiştir.

    • Flushable ürünlerin kanalizasyon ve septik sistemlerde güvenle çözünüp çözünmediğini belirler.

    • Minimum parçalanma süresi ve parçacık boyutu kriterleri tanımlıdır.

  2. ISO 12625-17 (Tissue Paper – Determination of Disintegration in Water)

    • ISO tarafından geliştirilen uluslararası standarttır.

    • Kağıdın su içinde belirli sürede parçalanma yüzdesini ölçer.

    • Laboratuvar ortamında tekrarlanabilir test koşulları sağlar.

Standartların Önemi:
Bu standartlar, üreticilerin ürünlerini “flushable” olarak pazarlayabilmesi için bilimsel olarak doğrulanmış kriterlere göre test edilmesini zorunlu kılar. Böylece hem tüketici güvenliği sağlanır hem de kanalizasyon sistemlerinde tıkanma riskleri minimize edilir.

Slosh Box Test Adımları

  1. Numune Hazırlığı – Standart boyutlarda kesilmiş ve tartılmış kağıt kullanılır.

  2. Su Ekleme – Test haznesine belirlenmiş hacimde (genellikle 1-2 litre) su eklenir.

  3. Çalkalama – Cihaz, standartta belirtilen süre (ör. 30 dakika) ve hızda çalıştırılır.

  4. Parçalanma Ölçümü – Test sonunda kağıt parçaları süzülür ve parçalanma oranı hesaplanır.

  5. Raporlama – Sonuçlar standart kriterlere göre “uygun” veya “uygun değil” olarak raporlanır.

Sonuçların Yorumlanması ve Kullanım Alanları

Slosh Box testi sonucunda ürün, kanalizasyon sistemleri ile uyumlu ise “flushable” kabul edilir. Bu sonuç:

  • Ürün tasarımında lif yapısı ve bağlayıcı maddelerin yeniden değerlendirilmesini sağlar.

  • Çevre dostu ürün geliştirme süreçlerine veri sunar.

  • Yasal gereklilikler ve tüketici güvenliği açısından önem taşır.

Avantajlar ve Sınırlamalar

Avantajlar:

  • Gerçek kullanım koşullarına yakın simülasyon sağlar.

  • Tekrarlanabilir ve güvenilir sonuçlar verir.

  • Farklı ürünlerin karşılaştırmalı analizi yapılabilir.

Sınırlamalar:

  • Tüm ürün tipleri için uygun olmayabilir.

  • Bazı özel kaplamalı veya lamine kağıtlarda standart test, gerçek kullanım koşullarını tam yansıtmayabilir.

Sıkça Sorulan Sorular (SSS)

1. Slosh Box testi ne kadar sürer?
Standartlara göre test süresi genellikle 30 dakika civarındadır ancak kullanılan standart ve ürün tipine göre değişebilir.

2. Her türlü kağıt ürün bu testten geçebilir mi?
Hayır, sadece su içinde parçalanabilir özellikte tasarlanan tissue ürünler için uygundur.

3. Test sonucu “flushable” olarak değerlendirilmenin kriteri nedir?
Parçalanma oranının standartta belirtilen minimum yüzdeden yüksek olması gerekir.

4. Slosh Box cihazı manuel mi otomatik mi çalışır?
Modern cihazlar tam otomatik sistemlere sahiptir, ancak manuel kontrol imkânı olan modeller de mevcuttur.

5. Testin maliyetini etkileyen faktörler nelerdir?
Cihazın kapasitesi, test standardı, numune miktarı ve laboratuvarın bulunduğu ülke maliyeti etkiler.